talawas chủ nhật

 
Kịch :: 12.03.2006


Nguyễn Quang LậpÐảo của dân ngụ cư (Kịch bản điện ảnh)

Phần 1 Phần 2 Phần 3

Nguyen Quang Lap
Nhà văn Nguyễn Quang Lập
Ảnh: Nguyễn Đình Toán

“Hầu hết những người làm phim nước ta, trong đó đương nhiên có tôi, đều thiếu một gốc gác văn hóa cơ bản. Thiếu thầy, thiếu sách và quan trọng là thiếu những nỗ lực cá nhân nhằm tìm kiếm tích trữ một năng lượng văn hóa đủ để tiếp nhận các sáng tạo không có trong kinh nghiệm.” Đó là lời tuyên bố của Nguyễn Quang Lập, một trong những nhà biên kịch điện ảnh quan trọng nhất tại Việt Nam hiện nay, sau những kịch bản như Đời cát (đạo diễn Nguyễn Thanh Vân, 1999), Thung lũng hoang vắng (đạo diễn Nhuệ Giang, 2002). talawas chủ nhật kì này xin giới thiệu trọn vẹn một kịch bản chưa được dựng phim và chưa công bố của Nguyễn Quang Lập, kịch bản Đảo của dân ngụ cư (dựa theo truyện ngắn cùng tên của Đỗ Phước Tiến, 2003).
talawas chủ nhật

 

Nguyễn Quang Lập

Ðảo của dân ngụ cư

(Kịch bản điện ảnh, dựa theo truyện ngắn cùng tên của Ðỗ Phước Tiến)

Phần 1

1. Ngoại-bờ biển-ngày.

Phước khoác ba lô lép kẹp lầm lũi đi trên bờ biển. Ðó là một chàng trai trẻ, chừng hai mươi lăm, hai mươi bảy tuổi, gương mặt phúc hậu, đậm đặc chất quê.

Biển vắng. Ðâu đó vài chiếc thuyền úp sấp. Những mảnh vỡ của những con thuyền bị bão đánh tấp lên bờ.

Phước hướng về dãy nhà sát bờ biển, lầm lũi đi.

2. Ngoại-cổng nhà hàng Đêm Trắng-ngày.

Phước dừng lại trước cổng nhà hàng Ðêm Trắng.

Chiếc cổng gỗ cũ kỹ sơn son đỏ chói, cửa là những thanh gỗ mỏng, rộng bản đóng chéo nhau cũng sơn đỏ chói. Hàng rào là những cây mắm có dây nhãn lồng và những chùm trái giác tròn trĩnh cuốn quanh.

Phước kiễng chân túm lấy cái dây chuông giật mấy cái liền. Quả chuông rung lên bần bật, kêu reng reng.

Cánh cửa gỗ từ từ được kéo ra. Xiếm Hoa đứng nép bên cánh cửa. Ðó là một người đàn bà mỏng dính, ngực và mông hầu như không có, mặt đầy tàng nhang, rất khó đoán tuổi chị.

Xiếm Hoa Ông là Phước?
Phước Dạ.
Xiếm Hoa Mời ông vào.

Phước rụt rè đi theo Xiếm Hoa.

3. Nội-phòng ăn-ngày.

Xiếm Hoa dẫn Phước thẳng tới phòng ăn của khách.

Xiếm Hoa Ông đợi chút xíu.

Xiếm Hoa đi qua phòng ăn, lên cầu thang gỗ đã ọp ẹp dẫn lên gác. Tiếng chân Xiếm Hoa uể oải và rời rạc.

Phước đứng ngó ngơ quanh phòng ăn.

Phòng ăn khá rộng, chứa chừng ba mươi bàn ăn, các bàn ăn đều quây kín bằng những tấm cót ép. Chưa có một thực khách nào, u ám và trống vắng.

Tiếng bước chân nặng và chắc vang lên từ cầu thang gỗ. Phước quay về phía cầu thang.

Chệt Liếm đang chậm rãi đi xuống. Ông mặc áo may ô, quần soóc, miệng ngậm điếu thuốc cuộn to bằng ngón chân cái, cuốn bằng chính lá thuốc, điếu thuốc trễ xuống quá cằm.

Ðến gần Phước, Chệt Liếm dừng lại nhìn Phước từ đầu đến chân rồi nhìn từ chân lên đầu, mặt không hề biểu hiện thích thú hay chán ghét. Ông ném gói thuốc Chợ Lớn ra trước mặt Phước rồi ngồi xuống ghế đối diện với Phước.

Chệt Liếm Hút thuốc, mời.

Phước vồ lấy gói thuốc, rút thuốc châm lửa hút, anh rít mạnh đến tóp má. Rít gần chục hơi thuốc anh mới ngồi xuống ghế, ngước mặt nhìn Chệt Liếm chờ đợi.

Chệt Liếm Anh biết làm gì?
Phước (Nói giọng miền Trung) Dạ biết nếm rượu, cuốn chả, hấp lạp sườn, ướp kim tiền kê và muối trứng bắc thảo.

Chệt Liếm gật đầu, mặt vẫn lạnh tanh, không biểu lộ sự tin tưởng nào.

Phước Tui có thể làm món xào chua thập cẩm và món lẩu cá chèm nhưng... thực chưa thạo lắm.

Chệt Liếm gật đầu, mắt hơi sáng lên.

Chệt Liếm Làm ở đây, cơm ba bữa không tính, ba tháng đầu mỗi tháng ba trăm ngàn. Tháng thứ tư năm trăm ngàn. Năm thứ hai, tháng tám trăm ngàn. Qua được hai năm, anh có tháng một triệu.

Chệt Liếm dừng lại chờ đợi.

Phước Dạ rứa cũng được.
Chệt Liếm Ði.

Chệt Liếm đứng dậy đi về phía bếp. Phước khoác ba lô lẽo đẽo theo sau.

4. Nội-bếp-ngày.

Một cái thau lớn đầy thịt dê. Ông Cao đang nhào thịt, hai cánh tay đen nhẻm và gầy guộc ngập trong thịt. Ông Cao chừng năm mươi tuổi, đầu quấn khăn trắng, mặc bộ bà ba trắng. Ông cúi sấp mặt nhào thịt.

Chệt Liếm và Phước đến sau lưng ông Cao. Họ im lặng nhìn ông Cao nhào thịt. Lát, Chệt Liếm đập nhẹ vào vai ông, ông hơi ngước lên. Ðó là một gương mặt phúc hậu, lam lũ và nhiều lo nghĩ. Phước khẽ gật đầu chào ông.

Chệt Liếm (Với Phước) Thử ướp coi.

Ông Cao đứng dậy nhường chỗ cho Phước. Phước ngồi xổm, nhào tiếp vài lần rồi nhanh nhẹn và thành thục, anh xúc muối, tiêu đổ vào thau thịt rồi nhào đảo thịt rất nhanh. Vẫn nhanh nhẹn và thành thục như khi xúc muối, đổ tiêu, anh lấy nắm củ sả đập dập rắc vào thau, lại nhào.

Chệt Liếm mỉm cười vẻ hài lòng.

Chệt Liếm (Với ông Cao) Người mới đó, bảo nhau mà làm.

Dứt lời, Chệt Liếm quay lưng chậm rãi đi ra khỏi bếp.

Ông Cao ngồi xuống, ẩy nhẹ Phước, hất hàm về phía mấy lò mạt cưa.

Ông Cao Ði đắp lò.

Phước nhìn năm cái lò mạt cưa to đùng, thoáng một chút ngại ngùng.

Miên vác một tảng thịt bò to tướng đi vào từ cửa ra sân sau. Anh chừng bốn mươi tuổi, thấp lùn, vâm váp. Miên ở trần, quấn cái khăn rằn quanh lưng. Bắp chân, bắp tay cuồn cuộn. Miên ném tảng thịt bò xuống cái nong đặt trước mặt ông Cao, rồi quay lại nhìn Phước cười cười vẻ thân thiện. Phước cũng cười mỉm, khẽ gật đầu chào.

Miên Tao tên Miên, chú mày tên chi?
Phước Dạ... Phước.

Miên lôi gói thuốc lá bẹp rúm từ trong chiếc khăn rằn quấn quanh lưng, vui vẻ chìa về phía Phước. Phước rút một điếu. Miên cũng rút một điếu, anh định đi lấy lửa thì Phước thò vào túi lấy cái bật lửa Zippo, xòe lửa chìa ra trước mặt Miên.

Miên giật lấy cái bật lửa, tự châm lửa. Anh ngắm nghía cái bật lửa, vẻ thích thú.

Miên Zippo Mỹ. Cái nầy làm đầu thế kỷ. Quý lắm... Cho nghen?

Phước ném vào mặt Miên cái nhìn khinh khỉnh và giật lấy cái bật lửa.

Miên nhìn Phước hồi lâu, anh phát mạnh vào vai Phước, cười hề hề.

Miên Chú mày ngon.

Miên quay ngoắt, đi như lao ra sân sau. Lát sau vang lên tiếng dê kêu.

Phước ngồi xuống một thanh củi, anh bật lửa châm thuốc hút, vẻ trầm ngâm.

Ông Cao đã ướp xong mẻ thịt dê, đang cầm dao xẻ thịt bò. Hai ba lần ông ngước lên nhìn Phước vẫn đang ngồi thong dong hút thuốc.

Ông Cao Ði đắp lò đi.

Phước vứt thuốc, nhảy lên bệ lò. Anh cầm xẻng xúc lia lịa mạt cưa đổ vào lò. Cứ vài xẻng anh lại lấy chân giằn chặt mạt cưa xung quanh trụ lò. Bụi mạt cưa bay mù mịt.

Tiếng dê kêu thảm thiết cùng với tiếng ro quất, tiếng thét của Miên: "Chết cha mày này! Chết cha mày này!" Phước dừng tay nghe ngóng.

Miên (off, hát trong tiếng roi quất và tiếng dê rống thảm thiết)
Tiếng loa vừa dậy
Hồi chuông đã mau
Ta huơ thanh quất
Bồn cỏ đổi màu
Sống không thù nhau
Chết nỡ oán nhau
Lệnh trên truyền xuống
Biết làm thế nào
Mày nằm cho vững
Cho ngọt nhát dao
Trời nổi cơn lốc
Tiễn quỷ không đầu.

Tiếng dê kêu rống lên nghe rợn tóc gáy.

Phước nhảy ra khỏi bệ, chực chạy ra sâu sau. Ông Cao trừng mắt nhìn Phước.

Ông Cao Ðắp lò đi! Tối đến nơi rồi.

Phước khựng lại, anh lặng lẽ nhảy lên bệ lò. Anh tiếp tục công việc của mình một cách uể oải và trễ nải.

5. Nội-phòng ăn-ngày.

Phòng khách vắng hoe. Tất cả các bàn ăn đều được chất đầy ghế. Những chiếc ghế chỏng ngược.

Một mình Xiếm Hoa trong phòng ăn. Chị đang cầm chổi lặng lẽ và kiên nhẫn đẩy chổi đi lại giữa các bàn ăn.

Ông Cao xách một chùm năm cái đèn măng-sông đi ra. Ông tháo từng cái một ra lau chùi và đổ dầu. Ông cúi mặt làm, tuồng như không một lần ngẩng lên trong suốt thời gian ông bảo dưỡng đèn.

Từ trên cầu thang, Chệt Liếm chậm rãi đi xuống. Ông dừng lại trước phòng khách. Ðoạn ông tiến lại phía Xiếm Hoa. Ông giằng lấy cây chổi trong tay Xiếm Hoa.

Chệt Liếm đẩy chổi chùi vào trong gầm bàn, cố ý hướng dẫn cho Xiếm Hoa cách chùi nhà. Xong, ông trao chổi cho Xiếm Hoa và thủng thẳng đi ra cổng.

Xiếm Hoa gần như bò trong gầm bàn, chị chùi đi chùi lại một cách kỹ lưỡng.

Tiếng dê kêu thảm thiết và tiếng hát của Miên lúc tắt lịm lúc ré lên nghe rất rõ.

6. Ngoại-cổng nhà hàng Đêm Trắng-ngày.

Chệt Liếm ngồi trên gốc phi lao cụt ngọn ngóng ra biển. Biển vắng hoe. Một chiếc thuyền vừa cập bến. Một vài người mua cá long tong chạy ra.

Chệt Liếm mở gói thuốc lá ra cuốn một điếu thuốc thật to, giấy cuốn chính là ngọn thuốc lá. Ông châm lửa hút, mắt đăm nhìn ra biển, ngẫm ngợi một điều gì đó rất lung.

Xiếm Hoa đi ra, chị cúi mặt đi qua ông.

Gần đấy, trên những cây phi lao lúp xúp là những tấm khăn trải bàn lớn trùm lên. Có vài chục tấm như thế. Xiếm Hoa đi về phía đó.

Xiếm Hoa thu hồi những tấm khăn trải bàn. Chị nhặt hết tấm này đến tấm khác, cho đến khi chị ôm một ôm lớn vượt mặt, đến nỗi nhìn từ trước chỉ thấy một đống vải trắng lù lù chứ không thấy chị đâu, chị mới chậm rãi đi vào.

Ðống vải trắng lù lù chuyển động qua mặt Chệt Liếm.

Xiếm Hoa vấp ngã. Chị nằm chồm lên đống khăn trải bàn. Chệt Liếm khẽ quay đầu nhìn nhưng không nói gì, cũng không đứng dậy giúp chị. Xiếm Hoa ngó liếc Chệt Liếm, chị có vẻ sợ. Chị vội đứng dậy vội quờ lấy những tấm khăn bị rơi ra, rồi ôm đống vải trắng to đùng đi qua mặt Chệt Liếm.

Mặt Chệt Liếm không biến sắc, vẫn vẻ mặt trầm ngâm qua khói thuốc.

7. Ngoại-sân đuổi dê-ngày.

Sân đuổi dê là một bãi cát rộng được rào kín bằng những thanh tà vẹt và những tấm ghi sắt nhiều lỗ tròn đã rỉ rét.

Góc sân là nơi để làm thịt dê được lót bằng những tảng đá lớn và phẳng. Dao, chậu và những dụng cụ mổ dê nằm ngổn ngang bên bể nước.

Tấm lưng trần của Miên ướt sũng mồ hôi. Miên lôi con dê cột vào chiếc cột đã chôn sẵn để chọc tiết dê.

Phước xách hai thùng nước ra đổ vào bể nước. Anh đứng nhìn Miên đang mài dao. Miên cầm con dao đã mài, lấy tay sờ nhẹ trên lưỡi dao, anh ngẩng lên tươi cười nhìn Phước.

Miên Mới vô làm, vất hí?

Dứt lời, Miên cầm dao phay nhọn đầu chọc một phát vào cổ dê. Rất nhanh, anh rút ống đu đủ đã giắt sẵn trong chiếc khăn rằn. Tay này rút dao, tay kia chọc ống đu đủ vào chỗ dao vừa rút ra. Máu dê phun vọt qua ống đu đủ. Miên thò mồm ngậm ống đu đủ hút lấy hút để máu dê. Miên ngẩng lên, tay bịt ống đu đủ, tay quệt mồm. Máu dê tràn ra cả mép Miên. Miên "khà" một tiếng ngon lành.

Miên Làm một hơi, mầy?

Phước lắc đầu, anh khẽ rùng mình.

Phước Các vàng tui cũng không dám.

Miên cười khơ khơ.

8. Ngoại-cổng nhà hàng Đêm Trắng-đêm.

Xiếm Hoa xách hai cái đèn lồng đi ra cổng.

Chị ngồi xuống, tháo đèn lồng kiểm tra lại bấc, dầu. Chị đổ dầu, thắp đèn, đóng đèn lồng.

Chị lấy cái sào dài móc đèn lồng đưa lên treo phía trên một đầu cổng.

Chị lại ngồi xuống, tháo cái đèn lồng kia ra, kiểm tra dầu, bấc. Chị đổ dầu, thắp đèn. Gió hơi to, chị thắp hai ba lần mới được. Chị đóng đèn lồng, ngồi thừ.

Ngoài khơi xa những con thuyền đánh cá đêm thắp đèn sáng một vệt dài trên biển, nom như một thành phố trên biển đêm.

Chị uể oải chống gối đứng dậy lấy cái sào dài móc đèn lồng đưa lên treo phía trên đầu cổng bên kia.

Chị đứng tựa cổng nhìn ra biển đêm.

9.1. Nội-bếp-đêm.

Khói um cả căn phòng bếp.

Miên ở trần, chỉ cái khăn rằn là không rời thắt lưng của anh. Anh đổ một bát lớn thịt bò vào cái chảo lớn. Ngọn lửa bùng lên trùm lấy lòng chảo. Miên túm quai chảo xốc chảo lên, tung thịt lên không, lại hứng lấy, trông như đang diễn xiếc.

Ông Cao sắp đặt các thức rau và đồ thịt sống, cá sống quanh nồi lẩu. Ông làm rất nhanh, thoắt cái đã xong một mâm lẩu. Ông đẩy mâm lẩu đã làm xong, kéo mâm khác vào. Mồ hôi ông ướt sũng cả bộ đồ bà ba trắng của ông. Mồ hôi nhỏ từng giọt tong tong vào nồi lẩu chưa đậy nắp, ông cũng thây kệ, cứ thoăn thoắt, thoăn thoắt sắp hết mâm này sang mâm khác. Cứ xong một mâm là có ngay một thanh niên nhào tới đưa đi luôn.

Phước rán nem. Anh vừa cuốn vừa rán. Bàn tay thoăn thoắt cuốn nem thật điệu nghệ. Vừa cuốn anh vừa đảo nem đang rán trong chảo, vừa vớt những chiếc nem đã chín ra vừa bỏ những chiếc nem vừa cuốn vào.

Họ sấp mặt làm việc, không ai nói với ai.

9.2. Nội-phòng ăn-đêm.

(Ðồng thời với cảnh 9-1.)

Phòng ăn gần kín thực khách. Trong các bàn ăn đã quây kín bằng những tấm cót, khách hò hét, hát hò, cãi nhau ầm ầm. Thi thoảng có tiếng cười ré lên của đàn bà, con gái. Các bồi bàn bưng đồ ăn, bia rượu đi lại thoăn thoắt. Hết vào bàn này lại vào bàn kia.

Chệt Liếm tay cầm cuốn sổ tính tiền và cây bút chì, túi nhét tiền chật căng, thong thả đi lại giữa các mâm, mặt mày lạnh tanh. Tuồng như ông đang đi giữa chốn không người.

Góc phòng ăn, một giá đựng rượu lớn đựng các loại rượu. Bên cạnh hàng trăm chai rượu ngoại đủ loại là mấy chục bình rượu khổng lồ có vòi vặn, ngâm thuốc bắc, ngâm rắn, ngâm trăn, ngâm cả thai người và cả những con khỉ vừa lọt lòng.

Xiếm Hoa đứng bên giá rượu. Chị rót rượu từ các bình rượu khổng lồ vào các chai nhỏ một cách thành thục và chóng vánh. Các bồi bàn đến lấy khi thì chai rượu ngoại, khi thì chai rượu ngâm. Xiếm Hoa trao cho họ và ghi ngay vào sổ.

Chệt Liếm vào một mâm vừa gọi ông thanh toán tiền.

Chệt Liếm Dạ thưa... một triệu hai trăm sáu mươi hai ngàn.

Một gã khách liền rút tiền, đếm qua rồi đưa cho Chệt Liếm.

Chệt Liếm rút tiền thối lại đưa cho gã khách.

Gã khách (Xua tay) Khỏi.
Chệt Liếm (Vẻ khúm núm) Dạ con xin.

Dứt lời Chệt Liếm lui ra ngay, mặt lạnh tanh như không có chuyện xin xỏ vừa rồi.

Xiếm Hoa ngồi cạnh giá rượu. Không ai đến hỏi rượu. Chị vặn vòi rót một cốc rượu đầy. Khi chị chực uống thì Chệt Liếm trông thấy. Chị dừng lại đặt cốc rượu lên bàn. Chệt Liếm nhìn chị, cái nhìn khó chịu, rồi quay lưng lững thững đi.

Chệt Liếm vừa quay lưng, Xiếm Hoa liền uống cạn chén rượu. Xong, chị ngồi thừ.

Một bàn rượu xẩy ra việc xô xát. Hai gã đàn ông vừa gầm ghè vừa bóp cổ nhau. Lập tức hai người bảo vệ quán xông đến đưa họ đi ngay ra khỏi quán.

Chệt Liếm ở gần hai kẻ xô xát kia, mặc cho bao nhiêu người nhào ra can ngăn, ông vẫn bình thản như không, mặt không hề biến sắc, vẫn cắp nách quyển sổ tính tiền thong thả đi qua họ.

10. Ngoại-giếng tắm-đêm.

Trăng non treo trên lơ lửng giữa nền trời đen kịt.

Miên chổng mông, hai tay chống đất, đưa lưng cho Phước kỳ cọ. Phước lấy rơm xát mạnh lưng Miên.

Miên Ðã quá! Ðã quá! Mạnh vô nữa đi.

Phước xát mạnh, tảng thịt lưng của Miên rung bần bật. Phước múc nước đổ tràn lên lưng Miên. Xong, anh chống hai tay xuống đất cho Miên kỳ lưng. Cái lưng của Phước gầy khô.

Miên Trước mày ở đâu?
Phước Công ty du lịch...
Miên Du lịch du léo chi mà da bọc xương thế này mầy?
Phước Có rứa mới xin vô đây làm.

Chợt từ trên căn gác vang lên tiếng hát một cô gái. Tiếng hát trong trẻo, vang ngân. Cô gái đang hát bài hát một bài dân ca lời cổ. Tiếng hát mỗi lúc mỗi cao vút.

Phước và Miên đứng hẳn dậy, ngóng về cửa sổ đen ngòm ở trên căn gác.

Phước Ai hát rứa?
Miên Con gái lão Chệt Liếm.
Phước Hát hay rứa chắc người đẹp lắm.
Miên Ðẹp. Mày thích, lát lên mà coi.

Miên kỳ mạnh lưng Phước đến nỗi Phước ngã dúi dụi. Phước ngó ngược lên, nhìn Miên qua háng.

Miên hích hích bụng dưới của mình vào mông Phước.

Phước cười hì hì.

Miên lấy gàu múc nước liên tục mấy gàu liền rồi bỏ Phước ở đấy, đi vào nhà.

Phước ngồi bên bờ giếng, mặt cứ ngước lên phía cửa sổ đen ngòm.

11. Nội-buồng ngủ của đầu bếp-đêm.

Buồng ngủ không có giường. Chỉ là những tấm phản được kê bằng những khúc gỗ hoặc những viên gạch. Ba tấm phản như thế được trải bằng những tấm chiếu cói.

Miên tung chăn đắp ngang bụng, rút thuốc hút, mắt ngước lên trần nhà. Mặt vô tư lự.

Ông Cao cẩn thận lấy chai dầu lạc đi đến đổ vào đèn đĩa dầu lạc đặt ở gốc buồng. Ðoạn, ông ngồi xếp bằng, chậm rãi lấy diêm thắp đèn. Ông sửa lại khăn, áo cho ngay ngắn rồi rập đầu xuống đất ba lần và bắt đầu chắp tay trước ngực đọc kinh. Ông đọc liên tù tì, từ này dính từ kia, tuồng như không khì nào ông dừng lại lấy hơi.

Phước đi vào. Anh dừng lại khá lâu nhìn về phía ông Cao.

Phước đến bên ông Cao, ngồi chồm hổm, tì cằm vào gối chăm chú nghe ông Cao đọc kinh.

Ông Cao không hề để ý đến Phước, vẫn tiếp tục bài kinh dài lê thê của mình.

Phước ngáp một cái rõ dài, vươn vai đứng dậy đi về tấm phản của mình. Miên ném cho Phước một điếu thuốc. Phước châm lửa hút thuốc. Anh nằm nhả ra từng vòng khói thuốc tròn vo. Miên bắt chước làm theo nhưng làm thế nào cũng không được. Miên dí tắt thuốc, nhắm nghiền mắt.

Từ trên gác, tiếng hát con gái Chệt Liếm lại vang lên.

Phước quay sang Miên, thấy Miên ngủ, anh đập mạnh vào chân Miên. Phước chỉ tay lên gác. Miên lắc đầu lại nhắm nghiền mắt.

Tiếng hát mỗi lúc mỗi với lên cao.

Phước không ngủ, mắt mở to. Anh đang lắng nghe Chu hát.

12. Ngoại-Sân sau-Rạng sáng.

Giếng nước. Phước múc nước đánh răng. Anh ngồi xổm, cắm cúi đánh. Thỉnh thoảng anh lại ngước lên nhìn cửa sổ tầng hai nơi đêm qua phát ra tiếng hát.

Cạnh đấy, Miên đang đi một bài quyền.

Miên ngoái lại phía Phước, thấy Phước tay cầm giây gàu, mắt ngước lên cửa sổ. Miên mỉm cười, không nói gì, anh lại tiếp tục bài quyền.

Xiếm Hoa bưng rổ bát đĩa ra giếng. Chị đặt đấy rồi vào bếp bưng rổ khác ra. Có đến năm sáu rổ như thế.

Phước múc nước súc miệng, rửa mặt rồi đi vào bếp.

13. Nội-bếp-rạng-sáng.

Ông Cao đang dọn lại bếp. Phước vào, thấy ông Cao đang cố hết sức kê lại cái bàn làm thức ăn. Phước đến giúp một tay.

Phước Con gái ông chủ tên chi, bác?
Ông Cao Chu.
Phước Có chồng chưa?

Ông Cao đang cúi xuống lấy tấm gỗ chèn lại chân bàn, nghe Phước hỏi thế liền ngẩng lên nhìn Phước.

Ông Cao Nâng mạnh lên.

Phước rán sức nâng cái bàn lên. Ông Cao nhanh nhẹn chèn tấm ván vào chân bàn.

Ông Cao Ðược rồi đó.

Phước buông bàn đứng thở. Ông Cao đứng dậy, nhìn Phước, cái nhìn vô cảm.

Ông Cao Ở đây muốn yên phận thì đừng giây vào chuyện của người khác... Ðem mấy cái chảo ra giếng rồi đi lấy mụn cưa.

Phước tỏ ra không hiểu gì, tuy vậy anh không nói gì thêm. Anh đến bệ bếp bưng chảo ra giếng.

14. Ngoại-bờ biển-sáng sớm.

Phước kéo xe ba-gác đi ra cổng. Anh đi theo bờ biển, dọc theo rặng phi lao. Phước vừa kéo xe đi vừa nhìn vu vơ.

Ðược một quãng xa, anh quay lại nhìn ra biển. Chợt Phước dừng xe lại.

Bờ biển, Chệt Liếm đang ngồi. Ngoài biển có bóng con gái Chệt Liếm đang vùng vẫy trên phao.

Phước nhìn rất lâu rồi anh kéo xe cắm cúi đi.

Phước rẽ vào rặng phi lao và mất hút.

15. Ngoại-sân sau-ngày.

Mặt trời lên quá một con sào.

Miên cởi trần, cái khăn rằn quấn quanh lưng, mở cửa chuồng dê. Năm sáu con dê đực và cái thấy người bèn xô lại một gốc. Miên cầm sợi dây thừng đã thắt nút, nhanh chóng ném vào cổ con dê đực, mắm môi mắm lợi kéo nó ra.

Miên kéo con dê về sân đuổi dê. Ở đó đã có một đống cỏ non. Một cái hũ đặt cạnh. Miên dốc men rượu ra đống cỏ, lấy tay trộn đều. Ðoạn, anh dắt con dê đến cho ăn đống cỏ đã trộn men.

Phước kéo xa ba-gác chở đầy mạt cưa. Anh dừng lại ở sân sau. Anh vác từng bao mạt cưa vào bếp.

Miên lấy một cái ống bơ lớn cột vào đuôi con dê. Lúc này con dê đã ngừng ăn, đứng thở. Dáng đứng xiêu vẹo như kẻ say.

Rút cái roi gân bò găm ở thanh gỗ hàng rào, Miên quất mạnh một phát vào con dê cùng với tiếng thét "Chết cha mày này!".

Con dê lồng lên bỏ chạy. Cái ống bơ kêu reng reng. Con dê lồng lên chạy rất dữ. Nó chạy vòng quanh hàng rào. Cứ mỗi lần con dê chạy qua, Miên lại quất một roi cùng với tiếng thét: “Chết cha mày này!”.

Phước đã bốc xong bao mạt cưa cuối cùng. Anh đi ra sân đuổi dê, đứng nhìn Miên hành hạ con dê.

Con dê đã kiệt sức, nó chạy xiêu vẹo, thỉnh thoảng ngã quỵ.

Miên ròng con dê vào cột. Anh quất mạnh vào bốn chân dê. Con dê nhảy dựng, kêu rống lên.

Miên vừa quất vừa hát.

Tiếng roi quất vun vút, tiếng dê rống và tiếng hát của Miên.

Miên (Hát say sưa)
Tiếng loa vừa dậy
Hồi chuông đã mau
Ta huơ thanh quất
Bồn cỏ đổi màu
Sống không thù nhau
Chết nỡ oán nhau
Lệnh trên truyền xuống
Biết làm thế nào
Mày nằm cho vững
Cho ngọt nhát dao
Trời nổi cơn lốc
Tiễn quỷ không đầu.

Con dê từ từ quỵ xuống. Toàn thân nó ướt đẫm mồ hôi. Hai mắt nó mở to, đờ dại.

Tấm lưng trần của Miên ướt sũng mồ hôi. Miên lôi con dê cột vào chiếc cột đã chôn sẵn để chọc tiết dê. Lúc này anh mới nhìn thấy Phước đang đứng nhìn anh. Anh khẽ mỉm cười, vận từ chiếc khăn ra gói thuốc, rút một điếu cho mình và một điếu cho Phước. Phước lấy bật lửa Zippo bật lửa cho Miên. Miên nhìn cái bật lửa với ánh mắt thèm thuồng.

Phước Giết thì giết, đánh chi tội rứa?
Miên Giống dê nó vậy. Không làm toát hết mồ hôi thì thịt hôi òm, ăn sao được. (Miên cười cười) Cũng là chết cả... chết như giống dê thà đừng chết còn hơn.

Dứt lời, Miên cầm dao phay nhọn đầu chọc một phát vào cổ dê.

16. Ngoại-Cổng nhà hàng Đêm Trắng-đêm.

Xiếm Hoa xách hai cái đèn lồng đi ra cổng.

Chị ngồi xuống, tháo đèn lồng kiểm tra lại bấc, dầu. Chị đổ dầu, thắp đèn, đóng đèn lồng.

Chị lấy cái sào dài móc đèn lồng đưa lên treo phía trên một đầu cổng.

Xiếm Hoa cắm sào thẫn thờ nhìn ra biển.

Biển đêm đen kịt. Gió thổi mạnh. Chiếc đèn lồng vừa treo lay động nghiêng ngả.

Chị lại ngồi xuống, tháo cái đèn lồng kia ra.

17.1. Nội-phòng khách-đêm.

Chỉ có một bàn ăn có khách. Một đám khách ăn mặc lịch sự đang vừa ăn vừa thầm thì bàn tính công chuyện.

Chệt Liếm ngồi một mình nhìn ra trời đêm. Ðiếu thuốc lá dính trên môi.

Xiếm Hoa vẫn ngồi bên giá rượu. Chị ngồi gần như bất động.

Rất lâu sau, chị mở vòi rượu rót đầy một cốc. Chị nhấp từng ngụm nhỏ.

Chệt Liếm quay lại, thấy Xiếm Hoa đang uống rượu, ông đứng dậy thủng thẳng đi lại. Ông đứng trước mặt Xiếm Hoa, hai mắt trừng trừng nhìn chị.

Xiếm Hoa cúp mắt, chị đứng dậy, leo lên ghế, mở nắp bình rượu đổ rượu vào.

Khách nhậu (off) Tính tiền đi!

Chệt Liếm chậm rãi đi về phía bàn thực khách.

17.2. Nội-bếp-đêm.

Chỉ có ông Cao đang làm món canh măng.

Phước ngồi trên chiếc ghế thấp hút thuốc. Miên nằm dài trên đống củi hát một điệu cải lương rất sến.

Hát chán, Miên chồm dậy moi từ dưới đống củi ra một chai rượu thuốc giơ ra trước mặt Phước. Anh lại moi từ trong một thúng rau một gói bọc bằng lá chuối. Miên giở ra: đấy là gói lòng dê.

Miên (Chỉ tay về phía sân sau) Ra ngoài!

Miên tót ra trước. Phước quay lại nhìn ông Cao xem chừng. Ông Cao vẫn cúi mặt trước nồi canh măng. Phước lẳng lặng đi theo Miên.

18. Ngoại-giếng tắm-đêm.

Trăng mười ba treo chênh chếch trên nền trời thưa thớt những vì sao.

Miên và Phước cùng ngồi trên nền giếng.

Miên giở gói lòng dê ra.

Miên Ăn gan bổ gan, ăn thận bổ thận. Ăn đi mầy.

Nói rồi Miên bốc một miếng bỏ vào mồm nhai nhồm nhoàm. Phước không ăn. Anh với tay lấy chai rượu tu một hơi.

Phước ngó ngơ lên cửa sổ phía gác hai.

Phước Bữa ni cô Chu không hát nữa hè?

Miên bốc miếng nữa bỏ vào mồm, rồi lấy chai rượu tu một hơi. Ðoạn anh quẹt mồm nhìn Phước.

Miên Người ta hát như đài hát. Có giờ có giấc cả, chớ hát tùm lum đâu có được.
Phước (Nhìn Miên vẻ ngờ vực) Thiệt không?
Miên Ăn đi mầy! Chệt Liếm tóm được, nó móc họng nôn ra cả bây giờ!

19. Nội-phòng tắm Chệt Liếm-đêm.

Xiếm Hoa múc nước đổ vào chiếc bồn tắm làm bằng gỗ, y như chiếc thuyền nhỏ.

Chệt Liếm bước vào phòng. Ông chậm rãi cởi truồng, ném áo quần vào chậu giặt, chậm rãi leo vào bồn tắm nằm dài, kê đầu lên thanh gỗ gác ngang ở đầu trên bồn tắm.

Xiếm Hoa lấy hộp xà phòng tắm bóp nhẹ. Dòng kem xà phòng chảy vào bồn.

Chệt Liếm nằm nhắm mắt, dáng khoan thai.

Xiếm Hoa đánh xà phòng cho tan thành bọt. Rồi cẩn thận và cần mẫn, chị lấy khăn tắm kỳ cọ cho Chệt Liếm.

Chị kỳ một cách kỹ lưỡng từ gót chân dần lên tới đầu Chệt Liếm.

20. Nội-phòng ngủ của đầu bếp-đêm.

Ông Cao ngồi trước đĩa đèn dầu lạc lầm rầm đọc kinh.

Phước nằm không ngủ, hai mắt thao láo. Anh thò vào túi lấy ra một điếu thuốc cong queo, vuốt thẳng châm lửa hút.

Miên nằm yên, mắt nhắm nghiền, chốc chốc lại trở mình.

Miên ngồi bật dậy, lôi trong hòm đồ dùng cá nhân của anh một bộ cờ xóc đĩa. Ðó là hai cái đĩa gỗ và hai đồng xu cổ được bôi một mặt trắng, một mặt đen.

Miên Chơi xóc đĩa không?
Phước Tui không có tiền.
Miên Tao cho vay.
Phước Vay mượn mần chi.
Miên Hay mầy bán bật lửa cho tao?
Phước Anh tính mua mấy?
Miên Năm chục.

Phước nhếch mép cười.

Phước Răng anh nói Zippo Mỹ đầu thế kỷ là của độc?
Miên Mầy muốn bao nhiêu thì quát đi!
Phước Hai trăm ngàn.
Miên Một trăm.

Vừa nói Miên vừa rút hai tờ năm chục ngàn ném vào bụng Phước. Phước ngồi dậy đút tiền vào túi rồi moi bật lửa ra đưa cho Miên.

Miên bật lửa hai ba cái, vẻ thích thú. Rồi anh đặt hai đồng xu vào đĩa, lấy đĩa kia úp lại. Anh cầm bộ xóc đĩa lên xóc xóc.

Miên Chẵn hay lẻ?
Phước Lẻ.

Phước chăm chăm nhìn Miên xốc đĩa.

Miên đặt đĩa xuống, lật nắp lên. Trên đĩa hai đồng xu lật mặt trắng. Miên ngửa cổ cười khơ khơ khơ...

21. Nội-phòng ngủ Chệt Liếm-đêm.

Chệt Liếm moi tiền từ bốn túi áo ra ném xuống nền nhà. Ông leo lên giường, nằm dạng chân tay, mắt nhắm nghiền.

Xiếm Hoa đi vào, chị ngồi xuống trước đống tiền Chệt Liếm vừa ném xuống. Ðống tiền khá lớn.

Xiếm Hoa phân loại tiền, xếp lại từng bó. Từng bó tiền được xếp gọn, cao dần lên.

Ðống tiền đã xếp xong. Xiếm Hoa đứng dậy tiến về chỗ Chệt Liếm nằm.

Mắt vẫn nhắm nghiền, Chệt Liếm lột chìa khoá đeo ở cổ ra, doãi tay về phía Xiếm Hoa.

Xiếm Hoa lấy chìa khoá mở tủ đặt tiền vào. Xong, chị khoá lại.

Xiếm Hoa cầm chìa khoá leo lên giường. Chị kê đầu Chệt Liếm lên, ròng dây chùm chìa khoá vào cổ Chệt Liếm.

Chệt Liếm mắt vẫn nhắm nghiền.

Xiếm Hoa nằm xuống cạnh Chệt Liếm. Chị nằm co quắp, trông như một con tôm héo…

22. Nội-phòng ngủ của đầu bếp-đêm.

Ba đầu bếp đã ngủ. Họ nằm im lìm trong những tấm chăn mỏng.

Phước mở mắt. Lát sau anh bật dậy đi ra khỏi buồng ngủ.

Miên mở mắt nhìn theo Phước. Anh nhếch mép cười, lại nhắm nghiền mắt.

Tiếng bước chân của Phước lên cầu thang gỗ.

Miên mở mắt nhìn lên trần nhà. Tiếng lên cầu thang gỗ đã tắt lịm từ lâu.

Chợt nghe một tiếng "Hự!" và tiếng người rơi đánh rầm xuống cầu thang, kế đó là tiếng người lăn trên cầu thang gỗ xuống nền nhà.

Ông Cao vùng dậy, nhìn sang giường Phước rồi vội vã chạy ra khỏi buồng.

Miên mở mắt ngồi dậy, anh định chạy ra.

Ngay khi đó có tiếng chân chạy từ trên cầu thang xuống.

Miên từ từ nằm xuống, nhắm nghiền mắt.

Chệt Liếm xách cổ Phước đẩy vào buồng ngủ. Phước ngã dúi dụi, máu mồm trào ra, chảy ướt cả áo.

Miên ngồi bật dậy. Ông Cao chạy vào đỡ Phước.

Chệt Liếm hằm hằm nhìn ông Cao và Miên.

Chệt Liếm Sao không ai bảo với nó à?

Miên nhìn Chệt Liếm vẻ ân hận. Ông Cao rập đầu dưới chân Chệt Liếm. Chệt Liếm ném cái nhìn khinh bỉ về phía hai người rồi quay lui.

Phước mệt mỏi lết đến tấm phản của mình. Anh rút khăn tay trong ba lô ra lau mặt.

Phước Răng lão đánh tui?
Miên Lão cấm cung con gái, cấm luôn tụi mình không được bước lên cầu thang.
Phước Răng anh không nói với tui trước?
Miên Ðòn đau nhớ lâu, chú mày không nhớ ông bà biểu thế à?

Miên cười khùng khục, ném cho Phước một điếu thuốc.

Phước cau có nằm dài xuống phản.

23. Ngoại-bãi biển-sáng sớm.

Mặt trời mùa hạ chớm lên phía chân trời. Bãi biển không một bóng người.

Phước kéo xe ba-gác ra khỏi cửa, anh men theo lối mòn sát rặng phi lao chạy dọc bờ biển.

Chệt Liếm cõng cô con gái đi ra khỏi ngõ. Cô gái tên Chu, chừng ba mươi lăm tuổi, gương mặt đẹp như một thiên thần. Nhưng khi Chệt Liếm cõng cô rời cổng một quãng thì ta thấy hai chân Chu buông thõng, tuồng như không phải là chân mà hai khối thịt mềm đeo lủng lẳng bên mông. Tay cô cầm sợi dây kéo rê chiếc phao đã bơm căng.

Phước trông thấy, anh hết sức kinh ngạc, trố mắt nhìn đôi chân của Chu.

Chu quay lại nhìn Phước.

Họ nhìn nhau, vừa ngạc nhiên vừa thân thiện.

Chệt Liếm bỗng ngoái đầu trở lại. Phước giật mình cúi mặt kéo xe đi.

Chu ngoái nhìn Phước mãi cho đến khi Phước đã kéo xe rẽ vào rặng phi lao.

Chệt Liếm cõng Chu ra bờ biển. Cứ thế lội xuống biển. Khi nước biển ngang ngực, ông xoay mình bế Chu đặt vào phao.

Chệt Liếm Có lạnh không?
Chu (Khẽ lắc đầu) Ba lạnh à?

Chệt Liếm không trả lời, ông lẳng lặng buộc dây phao.

Chu Hay ba cho con ra chút xíu nữa.
Chệt Liếm Thôi, chừng này vừa rồi.

Vẻ mặt không vui của Chu.

Chệt Liếm Bữa nay dây ngắn, mai ba nối thêm dây, rồi ưa ra xa mấy ba cũng chiều.

Chệt Liếm kéo dây lên bờ. Ông ngồi cột dây vào một gốc phi lao rồi ngồi xuống thong thả giở gói thuốc lá cuộn ra cuốn một điếu thuốc to đùng châm lửa hút.

Sóng biển vỗ nhẹ. Chiếc phao dập dềnh. Gương mặt tuyệt trần của Chu dập dềnh trong sóng. Hai tay khoát nước cho phao chuyển động, Chu ngửa mặt nhìn trời, nhìn biển. Thỉnh thoảng một con sóng chồm qua người, chiếc phao chao nghiêng. Chu kêu lên thích thú.

Chệt Liếm ngồi hút thuốc, nhìn con tắm, vẻ mặt trầm ngâm.

24. Nội-bếp-ngày.

Phước hùng hục đóng lò mạt cưa. Anh xúc mạt cưa đổ vào lò, vừa lấy dùi tọng chặt vừa lấy chân lèn thêm vào.

Chợt anh thấy Chệt Liếm cõng Chu đi vào nhà, đang đi qua cửa bếp. Anh dừng lại nhìn Chu. Chệt Liếm liếc thấy Phước nhìn con gái mình nhưng cúi mặt không nói gì. Chu trông thấy Phước, nhoẻn miệng cười.

Chu Anh tên chi?

Phước cứ nhìn Chu, không trả lời.

Chệt Liếm Phước. Người mới đó con.

Chệt Liếm cõng Chu lên cầu thang. Phước nhảy xuống khỏi bệ lò ra cửa bếp nhìn theo. Chu ngoảnh lại nhìn Phước. Họ nhìn nhau, những cái nhìn không chớp mắt cho đến khi Chu khuất hẳn sau lối lên gác.

Cùng một tác giả

Nguyễn Quang Lập sinh ngày 30.4.1956 tại Quảng Trạch, Quảng Bình. Tốt nghiệp Ðại học Bách khoa Hà Nội. Ngoại ngữ: tiếng Nga hạng trung nhưng quên sạch, tiếng Anh hạng bét nhưng đang học. Hiện là biên tập viên Nhà xuất bản Kim Đồng, hội viên Hội Nhà văn Việt Nam, sống tại Hà Nội.

Tác phẩm Văn học: Một giờ trước lúc rạng ráng (Tập truyện ngắn, 1987), Tiếng gọi phía mặt trời lặn (Tập truyện ngắn, 1988) Những mảnh đời đen trắng (Tiểu thuyết, 1989)

Sân khấu: Mùa hạ cay đắng (Kịch, 1987) Trên mảnh đất người đời (Kịch, 1988), Sự tích nước mắt (Kịch, 1989), Những linh hồn sống (Kịch, 1992), Sám hối (Kịch, 1996), Ðiện thoại di động (Kịch, 2005)

Điện ảnh: Gió qua vùng sáng tối (Kịch bản phim truyền hình nhiều tập, viết chung, 1998), Cảnh sát hình sự (Kịch bản phim truyền hình nhiều tập, viết chung, 1995), Ðời cát (Kịch bản phim truyện, 1999), Thung lũng hoang vắng (Kịch bản phim truyện, 2002) và rất nhiều kịch bản phim truyền hình khác.

Kịch bản phim truyện chưa được dựng: Đảo của dân ngụ cư (2003), Không có Eva (2003), Lý Thường Kiệt (2004), Chuyện ở phố Hàng Thùng (2005)

Giải thưởng chính: Giải truyện ngắn báo Văn nghệ (1985), Giải thơ của Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh (1987) Giải kịch bản sân khấu của Bộ Quốc phòng (1989), Giải kịch bản sân khấu của Hội Sân khấu (1992), Giải biên kịch xuất sắc Liên hoan phim Bông Sen Vàng lần thứ 14 (2002), Giải kịch bản phim truyện lịch sử kỷ niệm 1000 năm Thăng Long (2004)

Tác phẩm đã được dịch ra tiếng nước ngoài: Tiểu thuyết Những mảnh đời đen trắng (Fragments de vie en noir et blanc, Philippe Picquier, 1998), và trong các tuyển tập văn học Việt Nam: The Other Side of Heaven: Post-War Fiction by Vietnamese and American Writers (Wayne Karlin, Lê Minh Khuê và Trương Vũ chủ biên, Curbstone Press, 1995), Love after War: Contemporary Fiction from Vietnam (Wayne Karlin và Hồ Anh Thái chủ biên, Curbstone Press, 2003)

gui bai Gửi bài này cho bạn bè    in baiIn bài