talawas chủ nhật

Tác giả / Dịch giả Nghe tác phẩm Ban biên tập

Bài mới nhất

 

Văn xuôi Thơ Kịch Tác phẩm dịch

Ly Hoàng Ly

Trong Lô lô, tập thơ mà talawas chủ nhật giới thiệu kỳ này, Ly Hoàng Ly, như đã thành một phong cách, tiếp tục không kiên quyết dành ưu thế vượt trội cho từ ngữ hay màu sắc và hình khối. Giống như trong những bức ảnh cũ, những dấu ấn sáng tạo của thơ Ly Hoàng Ly dựa chủ yếu vào cách nhấn một trong hai màu đen và trắng, và những hình ảnh, đồ vật giản dị, nhỏ bé nhanh chóng yên ổn tìm được chỗ cho mình trong một thế giới cũng không lớn, gọn ghẽ và biệt lập.

 

Ly Hoàng Ly

Lô lô

 

Phần 2

PHÒNG TRẮNG


Nhà nghiêng

Ngôi nhà nằm nghiêng
Trong ý thức của con người ngôi nhà phải nằm thẳng đứng
Nhưng nó cứ nghiêng nó cứ thích nghiêng
Trong mắt một cô gái ngơ ngác ngoẹo đầu sang bên

Ngói đỏ sắp rời ra
Một viên ngói rơi như con cá mất vảy
Cá không đau nhưng cá quẫy đành đạch
Người trong nhà bấn loạn

Ngôi nhà nằm nghiêng thích nằm nghiêng
Đổ ra đường những đau thương từ đỉnh mái
Như xô nước đầy cặn thích nghiêng sang bên
Đổ hết nước vẫn còn cặn

Cô gái vui mừng
Bước vào nhà và ngoẹo đầu hát
Tiếng hát đổ ra đường

Trong nhà
Còn lại cô gái
Và bốn bức tường
Nghiêng

2001


Tranh Trinh Lê

Tràng hạt tròn
Đem âm u vào khổ vuông phá vỡ khổ vuông
Những biến động hạt tròn chỉ diễn ra âm thầm

Người đàn bà chuyển mình trong bức tranh màu đỏ trầm
Liên tưởng giấc mơ vẹn toàn
(Sự âm u bao giờ cũng đem lại cảm giác vẹn toàn hơn là sự tươi sáng)

Tràng hạt đen rơi vãi lung tung…

Lung lung
Những hạt tròn âm thầm lăn đi trong khóe mắt người đàn bà
Cứ lăn đi lăn đi mà không chảy nước
Ánh nhìn dài như lá ướt
Đọng lại vĩnh viễn trong khoảnh khắc một hạt tròn rung lên

Nhà sư tụng niệm trong khoanh riêng của mình
Nối kết những mảnh đỏ trầm
Và người đàn bà rơi vãi lung tung

6.2001



Người trong tranh

Những người đàn bà
Đi đi lại lại trong bức tranh khổ vuông
Những nhát màu bết họ vào sơn

Những người đàn bà màu đen
Đi lại trong đêm
Tóc hất ngược ra sau
Trên mặt phẳng bức tranh dang dở

Những người đàn bà khô queo
Vì đi lại nhiều quá

Quẩn quanh bức tranh khổ vuông do người khác vẽ

Đi được đến đâu
Khi xác đã bệt lại bởi những nhát màu!

Cầm chiếc bay
Cạo xác từng người đàn bà ra khỏi tranh
Thấy mình cũng rời ra từng mảnh
Không đau đớn.

2001



Người đàn bà và căn nhà cổ

Tặng nhà số 14

Những chiếc ghế chạm trổ bọc nhung rách tươm
Lò sưởi lạnh ngắt bao năm
Cẩm thạch trắng cáu đen

Người đàn bà mặc áo dài trắng ngồi bắt chéo chân
Trên chiếc ghế bọc nhung lành lặn duy nhất

Cửa sổ mở ra cơn mưa vỡ nước ối bầu trời đêm
Song cửa rỉ sét long lên

Người đàn bà mặc áo dài trắng ngồi bắt chéo chân
Trên chiếc ghế lành lặn duy nhất

Tường ố mưa đêm bao năm
Màu vàng lên rêu mốc
Mưa điên cuồng bên ngoài
Đòi trút vào nhà cổ những u uất

Người đàn bà mặc áo dài trắng ngồi bắt chéo chân
Buồn thảm và kiên định

Những con vi khuẩn bám trên từng hạt bụi
Nghe ngóng sự sinh sôi ẩm mốc
Dưới gầm chiếc phản lên nước như gương soi
Là đêm của thế kỉ trước
Dưới gầm chiếc phản lên nước như gương soi
Lũ gián khua râu hà hít

Người đàn bà mặc áo dài trắng ngồi bắt chéo chân
Giữ cho đứa con trong bụng tư thế ung dung và thách thức

Những con gián túa ra từ gầm phản
Bắt đầu gặm nhấm chiếc ghế lành lặn

Người đàn bà mặc áo dài trắng ngồi bắt chéo chân
Hút cạn mắt một đêm
Từ từ rã xác
Hút cạn mắt nghìn mưa
Nhà cổ ngập tiếng khóc

Oe oe oe
Nhà cổ rùng mình thức giấc
Lũ gián bò toán loạn trên chiếc áo dài rũ trắng sàn gạch

Đứa bé gái mặc áo dài trắng nhẹ nhàng tụt xuống từ chiếc ghế bọc nhung duy nhất lành lặn
Mắt tròn trong vắt
Đi một vòng ngơ ngác
Sờ tay lên lò sưởi và cửa sổ và tường và mọi thứ ẩm mốc
Thấy tay đầy vi khuẩn

Bàn tay màu xám ngắt
Vặn núm cửa bước ra đêm mưa bão bùng

Cánh cửa dày đặc văn tự cổ sập lại sau lưng
Khi ấy đêm vụt tắt
Những hạt nắng như mưa rơi rơi không dứt
Rửa sạch bàn tay bụi bặm.

Hà Nội 7.2001



Thuật ướp xác

Tặng N.T.U.

Chỉ trong đêm người đàn bà mới đẫy đà
Chùm hoa dại ban sáng hắc nồng trên gối
Những đốm nắng ban ngày rơi rớt hơi ấm trên nệm trắng
Chỉ trong đêm mới cảm thấu mùi da thịt ban ngày

Một chút đèn đỏ không rõ hình hài đêm
Một mẩu khăn giấy nhòe nhoẹt son
Một ô cửa đầy trăng

Người đàn bà đẫy đà nằm trong thuật yêu đương tự chế
Chìm đắm trong thuật ướp xác tự chế
Mùi hoa dại làm căn phòng ngộp thở

Muốn thở hơi nắng trong đêm
Tiếng thủy tinh đang rạn dưới trăng
Căn phòng chông chênh trên mũi kim

Muốn khâu đêm bằng sợi chỉ ban ngày
Tưởng tượng nắng trườn dần từ ngón chân lên mặt

Trăng hóa mặt trời
Thủy tinh chói mắt
Ai ghim giọt đêm cuối cùng lên nệm?

Không muốn bị héo vì da thịt ban ngày
Chỉ đêm lên người đàn bà mới đẫy đà
Và chết đuối trong lọ nước hoa tự chế.

Nagano 8.2002



Ăn xin hạnh phúc

Đeo kính râm trong đêm
Một tròng kính đỏ một tròng kính đen
Tại sao người đàn ông dán băng keo kín miệng?

Cố biến mình thành kẻ ăn mày dị dạng
Nhún nhảy xin hạnh phúc

Tròng kính đen để tỏ rằng anh đã chết
Tròng kính đỏ để tỏ rằng anh đầy nhiệt huyết
Băng keo dán miệng để tỏ rằng anh nói chuyện bằng

im lặng

Ăn xin hạnh phúc
Trong đêm
Không ai cho anh thứ gì
Ngoài sự ngó nghiêng kinh ngạc

Ăn xin hạnh phúc
Trong đêm
Anh lọt thỏm trên phố nhấp nháy đèn

Ăn xin hạnh phúc
Trong đêm
Có hương hoa lài tỏa dịu dàng
Nói chuyện với anh…

…Vứt anh lên xe rác

Nagano 2002



Performance Ham bơ gơ

Một chiếc ham bơ gơ
Hai chiếc ham bơ gơ
Ba chiếc ham bơ gơ
Buồn chiếc ham bơ gơ
Vui chiếc ham bơ gơ
Chán chiếc ham bơ gơ
Mệt chiếc ham bơ gơ
Phiền chiếc ham bơ gơ
Bực chiếc ham bơ gơ
Cáu chiếc ham bơ gơ
Vứt chiếc ham bơ gơ

Người đàn ông đếm từng chiếc ham bơ gơ
Ông ta rất đói. Nhưng ông ta không ăn ngay.

Từ từ bỏ đinh vào giữa hai lát bánh
Giữa hai lớp mềm xốp đinh nằm im

Một chiếc ham bơ gơ
Hai chiếc
Ba chiếc
Buồn chiếc
Vui chiếc
Chán chiếc
Mệt chiếc
Phiền chiếc
Bực chiếc
Cáu chiếc
Vứt chiếc

Người đàn ông mò từng cái đinh giữa hai lát ham bơ gơ
Vừa vứt đinh đi vừa đếm bánh vừa ngấu nghiến ăn
Đinh găm đầy tấm vải trắng trước mặt
Ham bơ gơ găm đầy bụng từ từ vồng lên sau lớp áo căng

Hát lên rằng:
- Ơi buồn ơi vui ơi mi là đinh hay là ham bơ gơ?
- Ơi vui ơi buồn ơi mi ở trong bụng ta hay ghim vào mắt ta?

Những lát bánh hằn dấu đinh gai lên trong miệng
Tấm vải trắng lổn nhổn đinh dính rau, thịt, pho mai mềm và tương ớt đỏ như bao tử lở loét

Hát tiếp rằng:
Định hát tiếp rằng
Nhưng
Thôi
Hát làm gì
Còn gì mà hát
Ngồi thừ
Bụng quặn từng cơn và mắt xốn

Sau mười hai phút bất động
Khán giả vỗ tay ra về
Khán giả rất mệt
Nhưng họ không ngừng lẩm bẩm:
Môït chiếc ham bơ gơ
Hai chiếc đinh
Ba chiếc ham bơ gơ
Buồn chiếc đinh


Bụng xốn và mắt quặn từng cơn


Vui    chán    mệt    phiền


Bực cáu


Vứt vui.

Tokyo 2001



Performance photo

Những bức chân dung photo nhoè nhoẹt dán tứ tung trên tường
Ghi hình những trạng thái khác nhau của cùng một gương mặt
Cười – khóc – giận dữ – vui vẻ – yêu đương – thất lạc – khổ đau – hạnh phúc
Cuộc đời gói gọn trong bốn bức tường
Nắng hắt vào đêm soi vào mưa táp vào gió quất vào
Những bức chân dung mỗi ngày thêm nhoè nhoẹt

Người phụ nữ tự trói mình
Người phụ nữ bảo mọi người này anh này chị ơi hãy trói tôi lại

Trong tư thế trói gô
Người phụ nữ tự mỉm cười thỏa mãn vì bị trói gô
Rồi cười sặc sụa chảy nước mắt
Rồi bỗng mếu rồi bỗng khóc
Rồi giật đùng đùng
Rồi gào lên ấm ức
Rồi rú lên tuyệt vọng
Gục xuống
Giẫy giẫy
Tắt ngấm

Những bức chân dung nhoè nhoẹt trên tường
Bỗng trắng toát

Trong tư thế trói gô
Người phụ nữ không tìm thấy xác mình
Chỉ thấy rêu xanh lét chân tường
Chỉ thấy đêm đầm đìa nước mắt…

Tokyo 2001



Performance trứng

Trong tư thế ngồi xổm kỳ quặc
Ông ta bịt mắt mình bằng băng dính
Trong ánh sáng kỳ quặc của chiếc đèn pin mất kiểm soát âm cực
Ông ta bịt tai mình bằng hai chiếc ly giấy
Trong âm thanh rè rè kỳ quặc từ máy xi đi cũ rích
Ông ta đập trứng
Lòng trắng lây nhây lòng đỏ cháy rực ly thủy tinh cáu bẩn
Mặt trời vỡ khi ông ta nuốt lòng đỏ vào bụng

Tự dưng ông ta tỏa sáng
Hả hê nhìn vỏ trứng nát
Ngỡ mình được sinh ra lần thứ hai
Lăng xăng tặng hoa hồng cho mọi người

Nhưng ai nấy đã đi hết rồi
Ông ta tỏa sáng một mình
Trong ánh sáng kỳ quặc của chiếc đèn pin mất kiểm soát âm cực

2001



Con quấn chiếu

Nằm cuộn như con quấn chiếu
Cảm xúc cũng quấn chiếu
Đừng đụng vào tôi
Đừng đụng vào tôi!

Đá tảng rơi trước mắt nhẹ tênh
Một hạt cát sà buốt óc
Rúm tịt
Chân chằng chịt
Cắt hết chân đi!

2002



Hành xác và thử nghiệm

Tôi nhốt tôi trong bọc đen
Cả thế giới không thể nhìn thấy tôi
Tìm cảm giác khi hơi thở đứt mà không ai biết

Bọc đen đầy hơi thở căng cứng
Khi vỡ tung sẽ thoát ra mùi gì?

Tôi nhốt tôi trong bọc trắng
Cả thế giới nhìn thấy đường gân tôi trên gương mặt
Tìm cảm giác được thương hại khi chết

Bọc trắng đầy mồ hôi mờ
Khi vỡ tung sẽ thoát ra mùi gì?

Mưa rơi lên bọc trắng
Mưa rơi lên bọc đen
Có gì khác?
Suỵt
Im lặng!
Hãy bịt tai nghe
Hãy bịt mũi ngửi
Hãy nhắm mắt nhìn
Rất khác!

2003



Cô ta môi hồng

Xương sườn ướt nhẹp
Cô ta môi hồng
Cô ta môi hồng
Cô ta môi hồng

Mồ hôi mặn hay ngọt?

Cơ thể lỏng ra
Xương sườn cương cứng
Đứng bằng một chân
Cô ta môi hồng

Cơ thể tràn ra
Ánh đèn đốt da khô
Điều khiển những tư thế căng xương sườn quái đản bằng ý nghĩ
Cô ta môi hồng

Trị liệu tâm hồn bằng cách hành xác
Cho đến khi kiệt sức

Cô ta môi hồng
Cô ta môi hồng
Cô ta môi hồng…

Kyoto 8.2002



Bay

Fasten seat belt while seated
Trên tất cả máy bay
Đều đọc thấy hàng chữ ấy
Chưa đủ
Tiếp viên sẽ nhắc đi nhắc lại:
Xin vui lòng cài chặt dây an toàn

Thắt bụng mình vào một chiếc ghế xa lạ
Và lơ lửng trên trời
Đâm đâm tầng mây
Mọi người trên hành tinh di chuyển
Một cách thụ động
Và ngớ ngẩn đần độn

Nhớ đến giấc mơ của nhân loại
Ước làm chim
Sải cánh bay…

2003

Nguồn:



Phòng trắng

Tôi trong phòng trắng
Tại sao to tiếng với tôi
Tại sao nhìn tôi hằn học
Tôi trong phòng trắng
Tại sao õng ẹo với tôi
Tại sao cầm tay tôi rồi giật giật
Tôi trong phòng trắng
Tại sao uống nước mắt tôi
Tại sao cài tóc tôi vào lược
Tôi trong phòng trắng
Tại sao bẹo má tôi
Tại sao rót đầy bia vào giày tôi
Tôi kêu gào
Không ai nghe thấy tôi
Không ai nhìn thấy môi tôi cử động

Tôi trong phòng trắng
Tại sao giận dữ với tôi
Tại sao ném rau xanh vãi khắp người tôi
Tôi trong phòng trắng
Tại sao đi ngang qua tôi mà không thèm nhìn
Tại sao làm cho tôi thương tổn
Tôi trong phòng trắng
Không ai nhìn thấy tôi
Không ai nhìn thấy
phòng trắng
Tôi cũng không nhìn thấy tôi
Tôi cũng trắng như phòng trắng

Tại sao tôi lại trắng và lại trong phòng trắng
Đó mới chính là câu hỏi phải được hỏi ngay từ đầu
Nhưng vì đầu tôi cũng trắng nên tôi không có câu trả lời.

2003

Nguồn: Nhà xuất bản Văn Học, Hà Nội 1997. Bản đăng trên talawas có sự hiệu đính của tác giả

Gửi bài này cho bạn bè    In bài